Profil IHE to zestaw specyfikacji technicznych, które określają, w jaki sposób systemy informatyczne w opiece zdrowotnej powinny współpracować w celu zapewnienia interoperacyjności. IHE jest globalną inicjatywą, która gromadzi w sobie ekspertów z dziedziny informatyki medycznej i służy jako platforma do opracowywania i promowania standardów technologicznych.
maj 2023
Cele stosowania profili IHE:
Profil IHE składa się z trzech głównych elementów:
Opisów aktorów (Actor Descriptions):
Opis aktorów określa różne systemy i role, które biorą udział w procesie wymiany danych medycznych. Każdy aktor jest odpowiedzialny za wykonanie określonych funkcji lub udział w konkretnej transakcji. Przykłady aktorów mogą obejmować systemy EMR (Elektroniczne Dossier Medyczne), systemy PACS (Systemy Archiwizacji i Przetwarzania Obrazów), systemy rejestracji pacjentów itp. Opisy aktorów precyzują, jakie funkcje muszą być obsługiwane przez dany system w celu zapewnienia interoperacyjności.
Opisów transakcji (Transaction Descriptions):
Opis transakcji definiuje, jakie konkretnie informacje są przesyłane między aktorami w ramach danej transakcji. Transakcje obejmują przepływ danych między różnymi systemami w celu realizacji określonego zadania. Przykładowe transakcje mogą obejmować przekazanie wyników badań laboratoryjnych, wysłanie dokumentacji medycznej do innego systemu, udostępnienie obrazów medycznych itp. Opisy transakcji precyzują strukturę danych, format wymiany, protokoły komunikacyjne i zasady bezpieczeństwa.
Profili integracyjnych (Integration Profiles):
Profil integracyjny łączy opisy aktorów i transakcji w spójną jednostkę, określając wymagania, które muszą być spełnione przez systemy w celu osiągnięcia interoperacyjności. Profil integracyjny definiuje zbiór reguł, standardów i protokołów, które muszą być zaimplementowane przez systemy, aby móc współpracować w sposób zgodny z profilem IHE. Każdy profil integracyjny koncentruje się na innych aspektach interoperacyjności i spełnia określone potrzeby wymiany danych medycznych.
Profil integracyjny stanowi kompletną specyfikację, która zapewnia spójność i zgodność między różnymi systemami w celu osiągnięcia interoperacyjności. Jest to kluczowy element w procesie standaryzacji i harmonizacji wymiany danych medycznych w opiece zdrowotnej, umożliwiając skuteczną i bezpieczną współpracę między różnymi aktorami i systemami.
Przykłady popularnych profili IHE:
Profil XDS (Cross-Enterprise Document Sharing): Umożliwia wymianę dokumentów medycznych między różnymi placówkami medycznymi.
Profil PIX/PDQ (Patient Identifier Cross-Referencing/ Patient Demographics Query): Zapewnia spójność identyfikacji pacjentów w różnych systemach informatycznych.
Profil XDS-I (Cross-Enterprise Document Sharing for Imaging): Wspiera wymianę danych obrazowych, takich jak wyniki badań radiologicznych.
Przykład – profil XDS
Profil XDS (Cross-Enterprise Document Sharing) jest jednym z najważniejszych profili integracyjnych opracowanych przez IHE. Celem profilu XDS jest umożliwienie bezpiecznej i spójnej wymiany dokumentów medycznych między różnymi placówkami medycznymi, takimi jak szpitale, kliniki, laboratoria czy ośrodki diagnostyczne.
Podstawowe założenia profilu XDS obejmują:
Rejestr XDS (XDS Registry):
Rejestr XDS pełni kluczową rolę w profilu XDS. Jest to centralny komponent, który przechowuje metadane dokumentów medycznych. Metadane zawierają informacje o dokumentach, takie jak identyfikatory, tytuły, daty, autorzy itp. Rejestr XDS umożliwia wyszukiwanie, odnajdywanie i dostęp do odpowiednich dokumentów medycznych w ramach systemu XDS.
Repozytorium XDS (XDS Repository):
Repozytorium XDS to miejsce, w którym przechowywane są fizyczne kopie dokumentów medycznych. Repozytorium może zawierać różne typy dokumentów, takie jak wyniki badań, raporty lekarskie, obrazy medyczne itp. Repozytorium XDS jest odpowiedzialne za bezpieczne przechowywanie dokumentów oraz udostępnianie ich na żądanie innych aktorów w systemie XDS.
Aktorzy w systemie XDS:
Twórca dokumentów (Document Source): To placówka medyczna, która generuje i dostarcza dokumenty medyczne do systemu XDS. Może to być szpital, klinika, laboratorium czy inna instytucja medyczna.
Document Consumer: Jest to aktor, który żąda i pobiera dokumenty medyczne z systemu XDS. Dokument Consumer to najczęściej inna placówka medyczna, która potrzebuje dostępu do dokumentów medycznych pacjentów w celu kontynuacji opieki medycznej.
Indeks dokumentów (Centralized Document Index): Odpowiada za indeksowanie dokumentów medycznych w rejestrze XDS oraz umożliwienie ich wyszukiwania i dostępu dla innych aktorów.
Przesyłanie dokumentów w systemie XDS:
Proces przesyłania dokumentów w systemie XDS obejmuje kilka etapów. Twórca dokumentu przesyła dokumenty medyczne do repozytorium XDS, jednocześnie dodając metadane do rejestrów XDS. Dokument Consumer może następnie wyszukiwać dokumenty na podstawie odpowiednich kryteriów, takich jak identyfikator pacjenta, rodzaj dokumentu czy data. Po znalezieniu odpowiednich dokumentów Dokument Consumer może je pobrać z repozytorium XDS i wykorzystać.
Poniżej przedstawiam przykłady transakcji w profilu XDS ilustrują różne etapy wymiany dokumentów medycznych między różnymi aktorami w systemie XDS. Każda transakcja ma swoje specyfikacje i wymagania, które muszą być spełnione w celu osiągnięcia interoperacyjności i skutecznej wymiany danych medycznych.
XDS Provide and Register Document Set:
Transakcja ta umożliwia twórcom dokumentów przekazanie i zarejestrowanie zestawu dokumentów medycznych w repozytorium XDS. W ramach tej transakcji twórca dokumentu przesyła fizyczne dokumenty wraz z metadanymi do repozytorium XDS, które następnie rejestruje dokumenty i nadaje im unikalne identyfikatory.
XDS Register Document Set:
Transakcja ta umożliwia zarejestrowanie zestawu dokumentów medycznych bez ich fizycznego przesyłania do repozytorium XDS. Jest to przydatne, gdy dokumenty już istnieją w innym repozytorium, a jedynie ich metadane muszą zostać zarejestrowane w rejestrze XDS.
XDS Retrieve Document Set:
Transakcja ta umożliwia aktorowi (np. Zielonemu Dystrybutorowi) pobranie zestawu dokumentów medycznych z repozytorium XDS. Aktor może określić różne kryteria wyszukiwania, takie jak identyfikator pacjenta, rodzaj dokumentu, data itp., aby odnaleźć i pobrać odpowiednie dokumenty.
XDS Provide and Register Document Set-b:
Ta transakcja jest podobna do transakcji Provide and Register Document Set, ale umożliwia też aktualizację istniejących dokumentów w repozytorium XDS. Twórca dokumentu przesyła nową wersję dokumentu wraz z metadanymi, a repozytorium XDS zastępuje poprzednią wersję nową.
XDS Retrieve Document:
Transakcja ta umożliwia pobranie pojedynczego dokumentu medycznego na podstawie jego unikalnego identyfikatora. Jest to przydatne, gdy potrzebny jest dostęp do konkretnego dokumentu bez pobierania całego zestawu dokumentów.
XDS Remove Document Set:
Transakcja ta służy do usuwania zestawu dokumentów medycznych z repozytorium XDS. Jest stosowana, gdy dokumenty są nieaktualne lub nieprawidłowe i muszą zostać usunięte.
Profile IHE a standard HL7
IHE (Integrating the Healthcare Enterprise) jest inicjatywą, której celem jest promowanie i rozwijanie standardów, profili i wytycznych technologicznych, które umożliwiają interoperacyjność między różnymi systemami informatycznymi w opiece zdrowotnej. IHE koncentruje się na praktycznym wdrożeniu i weryfikacji interoperacyjności w oparciu o istniejące standardy, takie jak DICOM, HL7, CDA itp. Profilami IHE są zbiory reguł, które określają wymagania techniczne, protokoły i funkcjonalności dla różnych obszarów opieki zdrowotnej.
Z drugiej strony, HL7 (Health Level Seven International) to organizacja standaryzacyjna, która opracowuje i utrzymuje zestawy standardów dla wymiany informacji medycznych. HL7 definiuje formułę przekazu danych, strukturę wiadomości, słowniki kodów itp. Standardy HL7, takie jak HL7 v2.x i HL7 FHIR , są szeroko stosowane w branży opieki zdrowotnej i służą jako podstawa do wymiany danych medycznych między różnymi systemami.
W praktyce, IHE korzysta z różnych standardów HL7, takich jak CDA czy FHIR, jako część swoich profili integracyjnych. IHE określa, w jaki sposób te standardy powinny być używane w konkretnych scenariuszach interoperacyjności, zapewniając tym samym spójność i sprecyzowane wymagania dla implementujących rozwiązania. Dzięki temu IHE uzupełnia standardy HL7, dostarczając wytycznych i specyfikacji technicznych, które pomagają w praktycznym wdrożeniu interoperacyjności między systemami medycznymi.
Podsumowując, choć IHE i HL7 działają w nieco innych obszarach, są one wzajemnie powiązane i wspierają się nawzajem w celu poprawy interoperacyjności w opiece zdrowotnej. IHE wykorzystuje standardy HL7 jako część swoich profili integracyjnych, a HL7 dostarcza struktur i protokołów dla wymiany danych medycznych, które mogą być wykorzystywane w ramach profilów IHE.
Komentarze (0):